Radikal yeni bir teknolojinin savunucuları, dünyanın en ölümcül hayvanlarından birinin genetik yapısındaki nüfus düzeyindeki değişikliklerin sıtmaya karşı mücadelede bir anahtar sağlayabileceğini savunuyor.

Genetik değişikliklerin nesiller boyunca aktarıldığı sözde gen sürücü teknolojisi, sivrisinek popülasyonlarını dizginleyebilir veya sıtmadan geçmelerini önleyebilir. 

Dr. Michael Santos, "Genetik mühendisliği yoluyla araştırmacılar sivrisinekleri ve bu sivrisineklerin popülasyonunun büyüklüğünü azaltacak veya sıtma parazitini bulaştırmalarını önleyecek genlerin kalıtımını destekleyecek şekilde değiştirdiler. " diyor. "Başka bir deyişle, sıtma taşıyan sivrisinekleri kontrol etmek için sivrisinekleri kullanmakta" diye ekliyor.

Sıtma, dünyanın "büyük üç" ölümcül hastalığından biri ve 2021'de büyük çoğunluğu Afrika'da olmak üzere yarım milyondan fazla insanı öldürüyor. Sivrisinek kaynaklı hastalıkların yayılmasını önlemek için gen teknolojisini kullanma konsepti 80 yılı aşkın bir süredir var. Ayrıca genetik mühendisliği teknolojilerindeki son gelişmeler, özellikle CRISPR-Cas9 (DNA'nın tüm setini düzenlemede kullanılan bir teknoloji) yaklaşıyor. Bu süreçlerin tamamı araştırmacıların işini kolaylaştırdı.

Avantajları fazla

Genetik yaklaşımlar türe özgü çünkü çiftleşme yoluyla çalışırlar. Santos, çoğu sıtmanın bulaşmasından bir avuç sivrisinek türünün (3.000'den fazla) sorumlu olduğunu ve gen sürücü teknolojisinin ve diğer genetik yaklaşımların avantajlarından birinin, bu birkaç sivrisinek türünü doğrudan hedef alma potansiyeli olduğunu söylüyor.

Diğer bir avantaj ise maliyet. Örneğin, laboratuvar kafes deneylerinde, az sayıda değiştirilmiş sivrisinek, genleri tüm kafes popülasyonuna yayabilir.

Santos, "Gen sürücüleri vahşi doğada böyle bir performans sergiliyorsa, az sayıda gen sürücüsü değiştirilmiş sivrisinek salmanın maliyeti, bu genlerin vahşi popülasyona yayılmasından sonraki etkiye kıyasla küçük olabilir" diye açıklıyor ve gen sürücülerinin olabileceğini ekliyor. Hatta insektisit direncini tersine çevirmek için de kullanılabilir.

Kaynak:AA