09.01.2024

İlk Türk Uzay Yolcusu Alper Gezeravcı ve Bilim İnsanları Uzay Ortamında Hangi Deneyleri Yapacak ?

Alper Gezeravcı, 2 Aralık 1979 günü Mersin’in Silifke ilçesine bağlı Kargıcak köyünde dünyaya gözlerini açtı. Annesinin adı Sıdıka Gezeravcı, babasının adı ise Ali Baba Gezeravcı’dır. Babası emekli öğretmedir.

Alper Gezeravcı Eğitimi

Üniversite eğitimini Hava Harp Okulu Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde tamamladı ve 2002 yılında başarılı bir şekilde mezun oldu. Yüksek lisans eğitimini ABD Hava Kuvvetleri Teknoloji Enstitüsü Harekat Araştırması’nda tamamladı.

Alper Gezeravcı Kariyeri

Türk Hava Kuvvetleri’nde görev yapmış olan Alper Gezeravcı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde kritik görevleri üstlenmiş bir pilot olarak öne çıkmaktadır. F-16 uçağıyla görev yapan Gezeravcı aynı zamanda Standardize Filo Akademik Kol Komutanlığı görevini üstlenmiştir.

29 Nisan 2023 tarihinde gerçekleştirilecek TEKNOFEST 2023 etkinliğinde, Alper Gezeravcı’nın Türkiye’nin ilk uzaya çıkacak pilotu olarak seçildiği duyuruldu. Bu anlamlı görev için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanan Gezeravcı, aynı zamanda yedek pilot olarak Tuva Cihangir Atasever’in de belirlendiği bilgisine ulaşılmıştır.Türkiye’nin ilk insanlı uzay görevine katılacak kişi, uluslararası uzay istasyonunda 14 gün boyunca kalacak. Bu önemli görev sırasında, uzay yolcumuz, ülkemizin seçkin üniversiteleri ve araştırma kurumları tarafından geliştirilen 13 farklı deneyi gerçekleştirecek. Uzay yolcumuzun uzaya olan bu benzersiz buluşma anı, 9 Ocak 2024 tarihinde gerçekleşecektir.

Türk Uzay Yolcusu Tarafından Uluslararası Uzay İstasyonu’nda Yapılacak 13 Deney

1) UYNA

Bilim Misyonun Adı: Uzay İçin Yeni Nesil Alaşımlar
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: TÜBİTAK MAM – Ömür Can Odabaş

Deney Detayı: Yüksek entropili uzay alaşımları, dayanıklılığı ve mukavemeti yüksek özel alaşımların üretimi çalışmalarında önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmalar, KIBO modülündeki ELF teknolojisinin kullanımıyla gerçekleştirilecektir. Ergitme ve katılaşma süreçlerinde, termofiziksel özellikler ve kristal büyümesi gibi faktörler, yerçekimsiz ortamın etkileri üzerinde detaylı bir şekilde incelenecektir.

2) gMETAL

Bilim Misyonun Adı: Katı Fazdaki Parçacıkların Bir Akışkan İçindeki Dinamiğine Yerçekimsiz Ortam Etkisi
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: TÜBİTAK MAM – Prof. Dr. İskender Gökalp / Prof.Dr.Ahmet Yozgatlıgil

Deney Detayı: Kimyasal tepkimesiz koşullarda, katı parçacıkların akışkan ortamla homojen bir şekilde karışımının, yerçekiminin etkisi altında nasıl gerçekleştiği detaylı bir şekilde incelenecektir. Bu çalışma, uzay araçlarının itki sistemlerini daha verimli hale getirmeyi amaçlamaktadır.

3) UzMan

Bilim Misyonunun Adı: Uzay Görevleri için Mikroalgal Yaşam Destek Üniteleri
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Boğaziçi Üniversitesi – Dr. Öğr. Üyesi Berat Haznedaroğlu

Deney Detayı: Dünya üzerinde zorlu çevresel şartlara uyum sağlayabilen mikroalg türlerinin, yerçekimsiz ortamlarda büyüme ve dayanıklılık testlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla, Bilim Misyonu ortağı TÜBİTAK MAM ile birlikte yaşam destek sistemleri geliştirilmesi planlanmaktadır. Bu çalışmalar, mikroalglerin metabolik değişikliklerinin detaylı bir şekilde incelenmesine, CO2 yakalama performanslarının belirlenmesine ve O2 üretim kabiliyetlerinin değerlendirilmesine odaklanacaktır.

4) EXTRAMOPHYTE

Bilim Misyonun Adı: Ekstrem Halofit olan Schrenkiella Parvula’nın Tuz Stresine Verdiği Yanıtların Uzay Ortamında Araştırılması
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Ege Üniversitesi – Prof. Dr. İsmail Türkan

Deney Detayı: Uzayda ve dünya üzerinde yetiştirilen A. thaliana ve S. parvula bitkileri, tuz stresine maruz bırakılarak yeni nesil dizileme yöntemi (RNA-seq) ile transkriptom analizi yapılacak. Bu çalışma, mikro yerçekiminde yetişen glikofitik ve halofitik bitkilerin tuz stresine karşı gösterdikleri fizyolojik ve moleküler yanıtları karşılaştırmayı amaçlamaktadır.

5) METABOLOM

Bilim Misyonun Adı: Uzay Görevlerinde Bulunan Astronotların Metabolom/Transkriptomlarındaki Değişimlerin Analizi ve Ulusal Omik Veri Setlerinin Oluşturulması
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Ankara Üniversitesi – Prof. Dr. Emel Emregül

Deney Detayı: Uzay seyahati, insanların karşılaşabileceği en zorlu fiziksel koşullardan biridir. Uzay görevleri sırasında astronotlar, düşük yerçekimi, uzay radyasyonu, değişen fiziksel aktivite, beslenme sorunları, uykusuzluk, yüksek g ve hiperoksi gibi çeşitli çevresel streslere maruz kalmaktadırlar. Araştırma faaliyetimiz, uzay koşullarının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini derinlemesine inceleyerek ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.Aynı zamanda, bu olumsuz etkilerin azaltılmasına yönelik olarak, uzay görevine katılan astronotlarımızın, uzay ortamının etkisiyle gen ekspresyonları ve metabolizmalarında gerçekleşen fizyolojik ve biyokimyasal değişimleri incelemeyi amaçlamaktayız. Bu çalışma ile, vücuttaki sistem çapındaki değişikliklerin astronotlarımızın sağlığına yönelik olası risk faktörlerini anlamamıza yeni bilgiler kazandırmayı amaçlıyoruz.

6) MİYELOİD

Bilim Misyonun Adı: Uzay Misyonuna Katılan Bireylerde Radyasyona Maruz Kalmanın Kanser İçin Öncül Lezyonlar Olan Periferik Kandaki Miyeloid-Kökenli Baskılayıcı Hücrelere Etkisinin İncelenmesi
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Hacettepe Üniversitesi , Prof. Dr. Güneş Esendağlı

Deney Detayı: Miyeloid kökenli baskılayıcı hücreler (MKBH), kronik inflamasyon süreçlerinde yoğun bir şekilde üretilen ve immün baskılamaya neden olan, kanser progresyonunu ve metastazı destekleyen heterojen immatür miyeloid hücre popülasyonunu temsil eder. Bu çalışma, uzay misyonu katılımcılarının maruz kalacağı uzay yolculuğu ve koşullarının, kozmik radyasyon hasarının immünolojik etkilerini MKBH hücre düzeyinde ölçme ve değerlendirme amacını taşımaktadır.

7) MESSAGE

Bilim Misyonun Adı: Microgravity Associated Genetics Science Mission/Mi̇kroyerçeki̇mi İli̇şki̇li̇ Genetik Bi̇lim Misyonu
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Üsküdar Üniversitesi, Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan

Deney Detayı: Yerçekimsiz ortamdan etkilenen ve henüz işlevi keşfedilmemiş genlerin belirlenmesi, uzay görevlerinde yer çekimi tarafından doğrudan etkilenecek bağışıklık hücrelerinin CRISPR gen mühendisliği yöntemleri ile tespit edilmesini amaçlamaktadır.

8) ALGALSPACE

Bilim Misyonun Adı: Uzay Koşullarında Antarktika ve Ilıman Mikroalg Yetiştiriciliğinin Karşılaştırmalı Bir Çalışması
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Yıldız Teknik Üniversitesi – Prof. Dr. Didem Özçimen


Deney Detayı: Uzayda gerçekleştirilecek olan bu çalışma, literatürde ilk defa Antarktik, ılıman bölge ve uzay mikroalglerinin büyüme verilerini karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Kutup alglerinin uzayda kullanımına odaklanan bu çalışma, CO2’den O2 rejenerasyonundan ek gıda teminine, su iyileştirmesinden yaşam destek alanlarına kadar geniş bir yelpazede araştırmalar içerecektir.

9) CRISPR – GEM

Bilim Misyonun Adı: Mikro Yerçekimi Altında Bitkilerde CRISPR Gen Düzenleme Verimliliğinin Araştırılması
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Yıldız Teknik Üniversitesi – Tuğçe Celayir

Deney Detayı: Uzaydaki insanlık geleceği için aşılmamış engellerden biri, uzun süreli uzay görevlerinde sürdürülebilir bir sistem oluşturulamaması sorunudur. Bu sorunu çözmeye yönelik olarak tasarlanan biyorejeneratif yaşam destek sistemlerinin iskeletini oluşturan bitkilerin, uzay görevleri sırasında maruz kaldığı biyolojik ve biyolojik olmayan streslere karşı savunma mekanizmalarının anlaşılması ve geliştirilmesi amacıyla, moleküler biyolojinin modern gen düzenleme tekniklerinden biri olan CRISPR tekniğinin mikro yerçekimi ortamında bitkiler üzerindeki etkinliğini araştırmayı hedeflemekteyiz.

10) PRANET

Bilim Misyonun Adı: Propolisin Anti bakteriyel Etkisi (PRANET)
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Muş Bilim ve Sanat Merkezi – Birsen Geçer


Deney Detayı: Propolis, çeşitli sağlık sorunlarının tedavisinde geniş bir şekilde kullanılan, haricen kullanıldığında herhangi bir yan etkiye sebep olmayan bir doğal bileşendir. Bilimsel misyonumuz, propolis maddesinin mikro yerçekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Bu kapsamda kontrol ve deney grupları oluşturularak propolisin anti-bakteriyel etkisi titizlikle test edilecek ve elde edilen sonuçlar yer çekimli ortamda elde edilen sonuçlarla karşılaştırılacaktır.

11) VOKALKORD

Bilim Misyonun Adı: Uzay’da Yaşamaya Karşı Oluşan Hayati Tepkimelerin Vokal Kord Kaynaklı Değişimler İle Tespiti Ve Düşük Yerçekimsizliğin Sebep Olduğu Rahatsızlıkların Ses Frekansları İle Tanımlanması

Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Haliç Üniversitesi – Prof. Dr. Gökhan AYDEMİR
Deneyin Detayı: Solunum sistemi fizyolojisi, yapay zeka destekli bir yaklaşım ile ses frekans değişimlerinden kaynaklanan rahatsızlıkların tespit edilmesini ve yerçekimsiz ortamın insan sesi üzerindeki etkilerinin araştırılmasını amaçlamaktadır.

12) OKSİJEN SATURASYONU

Bilim Misyonun Adı: Solunum Sistemi Fizyolojisi İçerisinde Yapay Zeka Desteği İle Verilen Havanın Oksijen Seviyesini Hesaplayarak Düşük Yer Çekiminin Sebep Olduğu Rahatsızlıkların Tanımlanması
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: Nişantaşı Üniversitesi-Oğuzhan Aydemir

Deneyin Detayı: Sağlık sorunlarının etkili bir şekilde tedavi edilebilmesi için erken teşhisin kritik bir öneme sahiptir. Yapay zeka destekli bir yöntemle, verilen havanın oksijen seviyesinin hesaplanmasıyla birlikte düşük yer çekiminin neden olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması amaçlanmaktadır.

13) MİYOKA

Bilim Misyonun Adı: Mikro Yerçekimi Ortamında Kurşunsuz Lehimleme Araştırması
Deney Sorumlusu Kurum ve Proje Yöneticisi: TÜBİTAK UZAY – Hakan Asan

Deney Detayı: Mikro yerçekimi ortamında yapılacak kurşunsuz lehimleme deneyi, ilk Türk uzay yolcusunun UUİ’de elektronik kart üzerine kurşunsuz bileşen montajını gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Uzay görevinin ardından dünyaya getirilecek olan elektronik kartlar, TUBİTAK UZAY tarafından detaylı bir şekilde incelenerek mikro yerçekiminin kurşunsuz lehimleme sürecine olan etkilerini belirlemek amacıyla bilim dünyasının kullanımına sunulacaktır.

Kaynak: Maksat Bilgi, Mustafa Ersan

E-bülten için aşağıdaki bilgileri doldurmanız yeterli.

Giriş Yap

Şifremi Unuttum Kayıt Ol

Kayıt Ol

Şifremi Unuttum