Temizoda, ilgili üretimlerin olduğu endüstrilerde kontrollü bir ortam olarak en kritik alanlardır.Hava duşları temizoda koşullarının korunmasında hayati bir bileşendir.Bir temizodaya girmeden önce insanlardan ve diğer materyallerden gelen kontaminasyon parçacıklarını gidermek için yüksek hızlı hava jetleri kullanarak temizodayı korurlar, böylece ürün kusurlarını azaltır ve üretim verimini arttırırlar. 
Bu sayede temizodanın kendisi daha az bakım gerektirecektir, çünkü kirlenme kurşun veya birikmesi daha düşük bir seviyede olacaktır. 

Temiz oda yüksek verimli partikül durdurma (HEPA) filtreleri, hava duş sistemi bileşenleri sayesinde daha uzun ömürlü olacaktır. Hava duşları tarafından yapılan ön temizlik olmadan, ana temizoda hava filtrasyonu tüm kirlenme yükünü emerek enerji tüketimini ve bakım maliyetlerini arttırır.

Hava duşları, işçiler temiz üretim alanına girerken temizoda kontaminasyonunu azaltmak için temiz odalara ve diğer kontrollü ortamlara girişlerde kurulan bağımsız hava sirkülasyon sistemleridir. Hava duşlarının çalışma biçimini otomatik araç yıkama sistemindeki basınçlı yıkamaya benzetebiliriz. Örneğin, bir araba yıkama odasına girer, kapılar her iki uçtan kapanır ve tüm açılardan yüksek basınçlı su akımları arabadaki kir parçacıklarını patlatır.Temizleme döngüsü sona erer, bir ışık yanar ve çıkış kapısı açılır.

Hava duşu ile bir işçi giriş kapısından geçer ve bir sensör, daha sonra kapıyı kapatan kilitleme mıknatıslarını etkinleştirir.Çok sayıda hassas yerleştirilmiş, ayarlanabilir nozul veya dikey yuvadan Sınıf 100 filtre havasının yüksek hızlı akışları, kollarını kaldırıp yerinde döndükçe işçilere üflenir. Yüksek hızlı hava, işçi kıyafetleri üzerinde, temizleyici giysilerdeki partikülleri gidererek “ovma” eylemi üreten bir çırpma etkisi yaratır. Gösterge ışıkları daha sonra temizleme döngüsünün sona erdiğini gösterir ve temiz oda kapısı açılır.Tipik olarak, temizleme süresi yaklaşık 4 ila 8 saniye, daha sonra üfleyicinin kapanması ve çalışandan çıkan kirli havanın temizlenmesi 2 ila 4 saniye daha sürer.Ayarlanabilir bir mikroişlemci, temizleme ve bekleme sürelerini kontrol eder.

Kontaminasyon Kaynakları

İnsanlar temizoda kontaminasyonunun ana kaynağıdır ve temizodaya giren herkes kontaminasyon miktarını azaltmak için hazırlık prosedürlerine uymalıdır.Temizoda temizlik gereksinimlerine bağlı olarak, işçiler neredeyse tüm vücudu kaplayan tam bir temiz oda kıyafeti veya sokak kıyafetleri üzerinde sadece bir elbise, şapka veya başlık giyecektir.Temizodaya girmeden önce son bir temizlik adımı için hava duşlarına ihtiyaç vardır çünkü giysilere yerleşen ve önlük altındaki bu giysilerortama kirleticiler bırakır. Temizodalara özel üretilmiş tekstil ürünleri,pürüzsüz yüzeyli sentetik malzemelerden yapılmış özel giysilerdir ve partiküllerin mekanik bağını ve kolayca dökülen kirletici maddeleri en aza indirecek şekilde tasarlanmıştır. Pamuk veya yün gibi doğal elyaf malzemeler pürüzlü yüzeylere sahip olma eğilimindedir, parçacıklarla yüksek mekanik bir bağ üreterek temizlenmeyi zorlaştırır. Hava duşları, temiz oda giysilerinin kapsamlı bir temizlik gerekmeden önce birçok kez kullanılmasına izin vererek işletme maliyetlerini daha da düşürür.

Hava Duşu Temizleme Kapasitesi

Hava duşunun amacı, temiz bir alana girmeden önce partikül kirleticileri çalışanlardan hızlı ve verimli bir şekilde temizlemektir. Güç ve kapasite, hava duşunun etkinliğini etkileyen iki faktördür. Temizleme gücü, nozül hızı ile belirlenir ve havanın nozullardan itildiği hız olarak tanımlanabilir. Partikül kontaminasyonunu yerinden çıkarmak için yüksek hızlı hava gerekir ve hız veya temizleme kuvveti ne kadar yüksek olursa, kontaminasyon o kadar etkili bir şekilde giderilebilir.

Kapasite, sistemde dolaşan havanın hacmidir. Daha fazla hava hacmi, filtrasyon ve devirdaim sistemi yoluyla daha hızlı temizlik ve kirlenmenin giderilmesi anlamına gelir.En etkili hava duş üniteleri dakikada 7.800 fit (fpm) nozul hızları üretir ve dakikada 1.900 fit küp (cfm) hava sirkülasyonu yapar. Çıkış ucunda hız ölçülür ve çalışanların çıkış ucundan uzaklığı arttıkça temizleme etkinliği düşer. Bu nedenle, en etkili olması için, hava duşlarında çok sayıda hava çıkışı bulunmalı ve işçilere mümkün olduğunca yakın konumlandırılmalıdır.Tipik olarak, karşı hava duş duvarlarındaki nozullar arasındaki boşluk yaklaşık 36 inçtir ve nozullar arasında durmaktadır, ortalama boyutlu bir işçi herhangi bir nozuldan yaklaşık 8 inç uzağa konumlandırılmıştır.

Hava Duşu Tasarımı

Tasarımda hava kilidine benzer şekilde, hava duşlarında tipik olarak aynı anda açılamayan iki kapı bulunur - bir seferde yalnızca bir kişi konaklayabilir. İşçiler bir tarafa girer ve diğer taraftan çıkarlar. Bir kapı açıldığında, kapının açılmasını engelleyen diğer kapının mıknatısı enerjilendirilir. Temizleme döngüsü sırasında, döngü tamamlanmadan herkesin girmesini veya çıkmasını önlemek için her iki kapıya da enerji verilir (kilitlenir). Tipik olarak, kapı kilitleri takılıysa, iç ve dış duvarlarda acil durum kapatma düğmeleri bulunur.

Hava duşu tasarımları, bir kişinin aynı anda duşu kullandığı tek bir parti sisteminden, daha büyük grupların daha hızlı geçmesi için tünel benzeri bir sisteme kadar değişir.Ünitenin boyutu genellikle bir seferde temizodaya girmesi gereken kişi sayısı ile belirlenir.Tüneller daha yaygın hale geliyor, çünkü 30- veya 40 kişilik büyük temizodalarda sirkülasyon süresi daha da uzun oluyor.

Çoğu hava duşu modülerdir ve belirli müşteri gereksinimlerini karşılamak için genellikle çeşitli boyutlarda ve şekillerde yapılandırılabilir.İki karşıt duvardaki nozullarla düz tasarım, çalışanları daha kolay temizler.Bununla birlikte, tesis gereksinimlerine bağlı olarak, kullanıcıların bir tarafa girip 90 derecelik bir açıyla sağa veya sola çıktığı 90 derecelik bir tasarım da kullanılabilir.

Yapı malzemeleri tipik olarak paslanmaz çelik, boyalı çelik veya lamine yonga levhadır.Çoğu hava duş kabuğu çelikten yapılmıştır ve güçlü, dayanıklı, temizoda uyumlu bir yüzeyle boyanmıştır. Bazı tıbbi, farmasötik veya aşırı ıslak ortamlar için paslanmaz çelik konstrüksiyon idealdir.Bazı üreticiler lamine yonga levhadan yapılmış ekonomik seçenekler de sunmaktadır ancak olası sıcaklık ve nem dalgalanmaları nedeniyle, bu tip yapı, hepsi partikül veya biyolojik kirlenmeye neden olabilecek delaminasyon, kolay fiziksel hasar ve eklem gevşemesine olan toleransa bağlı olarak tercih edilmelidir.

Hava duşunun sirkülasyonlu hava filtreleme sistemleri tipik olarak iki filtre seti kullanır, birincisi kirletici maddelerin büyük kısmını yakalamak için bir ön filtredir ve ikincisi yüksek kapasiteli,% 99.99 verimli HEPA filtredir. Sistem fan üniteleri tavana monte edilir veya tesis yükseklik kısıtlamaları varsa, dış duvara monte edilebilir. Tüm rutin bakımlar, ön filtreler düzenli olarak değiştirilerek içeriden yapılır.

Hava Duşu Seçim Kriterleri

Etkili bir hava duş sistemi seçerken aşağıdakiler dikkate alınmalıdır:

Sistem modüler olmalıdır, kolay konfigürasyon, sevkiyat ve montaj sağlar.

Kabuk paslanmaz veya boyalı çelikten yapılmalıdır.

Üfleyici sistemi yüksek hızlı, yüksek hacimli hava sağlamalıdır.

Devirdaim filtreleme sistemi ön filtreleri ve ardından yüksek kapasiteli HEPA filtreleri kullanmalıdır.

Üniteler uygun kontrollere sahip manyetik kapı kilitleme sistemlerine sahip olmalıdır.

Çok çeşitli endüstriler temizoda operasyonlarının bir parçası olarak hava duşları kullanır. Yarı iletken, tıbbi cihaz, biyoteknoloji, mikroelektronik, optik, ilaç, havacılık, nanoteknoloji ve otomotiv endüstrileri kontamine olmayan ortamlar gerektirir ve operasyonlarının bir parçası olarak genellikle hava duşları kullanır.

Hava duşları, yüksek temizoda performansı ve verimi sağlamak için çok önemli bir faktördür ancak satandartlara uygun çalışan eğitimi, belgelenmiş prosedürler ve düzenli bakım , üretim verimini artıracak ve ürün kusurlarını ve maliyetlerini azaltacaktır.

Kaynak : LabManager